Vanaf 1 september tot 9 november kun jij ook je stem uitbrengen voor de publieksprijs. Dus log in zodat de stemknoppen verschijnen en kies jouw favoriete landschap. Het inloggen is nodig om te voorkomen dat stemmers meerdere keren op een landschap kunnen stemmen. En dat is wel zo eerlijk.
GPRK - pitch Randwijkse waarden from Provincie Gelderland on Vimeo.
Type landschap
- Kleinschalig agrarisch landschap
- Recreatief landschap
- Natuurlandschap
- Waterrijk landschap
- Rivier of rivierenlandschap
- Vrijetijdslandschap
- Dorpsrandlandschap
- Cultuurhistorisch landschap
Gemeente(n)
Overbetuwe
Omschrijving van de ligging van het gebied
Uiterwaarden gebied ten zuiden van de Rijn ter hoogte van het Dorp Heteren in gemeente Overbetuwe. Gelegen in de driehoek Arnhem, Nijmegen en Wageningen
Periode van de opvallendste transformatie
Tussen 2016 en 2018
De belangrijkste actoren
- Gemeente Overbetuwe - Voormalig terrein eigenaar: Steenfabriek Wienerberger, Heteren - Ontwikkelaar: Dekker Groep, IJzendoorn - Dorpsraad Heteren - Overbetuwe groen
Plan- en ontwerpproces
Heteren, prachtig gelegen aan de rivier, maar met slechts beperkte uitloopmogelijkheden naar het water van de Neder-Rijn. Dat gegeven vormde jaren geleden de aanleiding om het initiatief te nemen tot een herontwikkeling van de voortuin van Heteren: De Randwijkse Waarden. In nauw overleg met vertegenwoordigers van overheidsinstanties en belangengroepen uit Heteren en omgeving is gewerkt aan een integraal en gedetailleerd plan. Hierbij heeft een brede belangenafweging plaatsgevonden en er is zoveel mogelijk invulling gegeven aan wensen uit de omgeving. Zandwinning vormt daarbij de motor voor realisatie van deze landschappelijke kwaliteitsimpuls.
Beknopte beschrijving van het landschap nieuwe stijl
Natuur en landschap krijgen een impuls. Het inrichtingsplan richt zich vooral op het herstellen van de samenhang in het enigszins versnipperde en versneden landschap. Op de reeds bestaande noordoever wordt spontane bosontwikkeling met Wilg gestimuleerd en worden Elzen aangeplant waardoor de fabrieken grotendeels aan het zicht worden onttrokken. In de oevers ontstaan mogelijkheden voor steilranden, die geschikt zijn voor holenbroeders als de oeverzwaluw en ijsvogel. De westelijke oever van de plas wordt vormgegeven als een dynamische zandige oeverstrook met eilandachtige zandplaten. Deze oeverzone wordt zeer geschikt voor steltlopers als de Kluut en Zilverreiger. Wellicht komen de Lepelaars vanuit de Blauwe Kamer hier foerageren. De authentieke kavelstructuur langs de dijk wordt versterkt. In dit deelgebied zullen knotwilgen, meidoorns en weidevogelgraslanden, voor bijvoorbeeld de Wulp, met de nodige jaarlijkse zorg worden beheerd. De zuidelijke oeverstrook bestaat uit inheemse bomen, heesters en ruigten die rust en beschutting bieden aan klein wild, zodat een ecologische verbindingszone kan ontstaan. Het gebied ten oosten van de Peperbus blijft deels agrarisch in gebruik bij particulieren en zal deels worden begraasd. Landschappelijk waardevolle beplanting als meidoornstruwelen worden hier gehandhaafd.
Opmerkelijke gebiedskwaliteiten uitgelicht
Nieuwe recreatiemogelijkheden. Vrijwel het hele plangebied wordt opengesteld voor publiek, met uitzondering van intensief te beweiden percelen. Met name de zone langs de Rijndijk wordt ingericht als uitloopgebied voor het dorp met een zwemstrand, ligweide en vliegerweide. Ook wordt vlakbij de Peperbus een groot omheind perceel opengesteld waar honden vrij kunnen loslopen. In de winter kan de vliegerweide deels dienst doen als natuurijsbaan door de duiker af te sluiten en op de weide een laagje water te spuiten. Een vogelkijkwand, van waarachter bezoekers vogels kunnen observeren zonder ze te verstoren, is voorzien op het restant van de Steenoord, samen met een visplaats en zeilbotenhelling naast de Steenoord. In het oostelijk deel van het gebied tussen de Peperbus en oude veerstoep komt een aanlegplaats met drijvende steiger voor tien boten. Daarnaast wordt ter plaatse van de Oude Veerstoep de bestaande boothelling verplaatst en verbetert, in combinatie met een visplaats en opknap van de parkeerplaats. Een uitzichtpunt aan de rivier is naast de huidige invaart van de plas voorzien. Hier wordt een kleine kunstmatige verhoging in het landschap gemaakt, waar vandaan over de omgeving kan worden uitgekeken. Betere bereikbaarheid. Langs de recreatieoever en Rijn loopt een wandelpad. In de dijkzone wordt een ruiterroute aangelegd. Daarnaast behoort struinen tot de mogelijkheden. De Steenoord zal verdwijnen en de Steenkuil en Renkumse Veerweg worden opgeknapt en verbreed, zodat er een verbeterde ontsluiting ontstaat voor fabrieken en bewoners. Langs de Renkumse Veerweg wordt een fietspad aangelegd zodat een veilige aansluiting ontstaat nu de gemeente Overbetuwe het fiets-/voetveer weer in de vaart genomen heeft.
Ambities en opgaven voor de toekomst
Nu het gebied grotendeels ontwikkeld is en in elk geval de recreatieve zwemoever en speelweide gereed zijn voor gebruik. Komen de wensen uit het dorp om van het gebied gebruik te maken los. Hierbij moet gedacht worden aan de 600 kinderen van de brede school die ideeën hebben in de richting van avontuurlijk spelen (cool nature eiland e.d.), maar ook de volwassen-dorpsgenoten van lokale bootcamp club die een aantal trainingsattributen (rekstok, evenwichtsbalk, klautermuur) zou willen plaatsen en de lokale voetbal, volleybal en badminton verenigingen die graag evenementen zouden willen organiseren in het gebied. Alles op low profile basis en alleen voor de lokale bevolking, zodat het gebied niet te zwaar belast wordt en de natuurwaarden in de knel zouden kunnen komen. De Dorpsraad Heteren is voor de verdere inrichting en organisatie op zoek naar fondsen, om e.e.a. mogelijk te maken.
Betrokkenheid bij het project
Als lid van een aan de Dorpsraad Heteren gelieerde commissie die het dorp Heteren vertegenwoordigd in de overleggen met Gemeente en Ontwikkelaar (Dekker Groep) en toekomstig beheerder van het Terrein (GLK) en als inwoners van Heteren zijn wij al sinds 2006 bij het planproces en de uitvoering betrokken als initiatiefnemers, klankbord en adviseurs van de diverse partijen.
Bijzonderheden
DE RANDWIJKSE WAARDEN Achter de dijk bij Heteren ligt al sinds eind jaren zestig een zogenaamd Grindgat. Uitgebaggerd in verband met de aanleg van de brug over de Rijn. Al die jaren was het een min of meer ‘dooie put’ te midden van de weilanden en ingeklemd tussen de steenfabriek van de firma Wienerberger en het dorp Heteren. Heteren ligt weliswaar aan de rivier de Rijn in het dorp is hier weinig van te merken op de oorspronkelijke dijk na. In de zomer werd bij warm weer de Plas van Wijck, zoals het grindgat officieel heet, wel veel gebruikt door de lokale jeugd om verkoeling te zoeken in het water, maar heel erg fijn was het vaak niet om op je handdoekje tussen de schapenkeutels en koeienvlaaien te liggen. Hoewel er wel fraaie stukjes cultuur- en weidelandschap te vinden waren in het gebied was dit voor de bewoners van Heteren een ontoegankelijk en onbekend terrein. In 2006 heeft de Dorpsraad Heteren het initiatief genomen om met een enquête de wensen die in het dorp leefden te inventariseren. Hieruit kwam o.a. naar voren dat veel inwoners het een gemis vinden dat het dorp met de rug naar de rivier toe leeft in plaats van de rivier en het grindgat te betrekken bij het leven en wonen in Heteren. Bij Wienerberger, de gemeente Overbetuwe en Ontwikkelaar Dekker werden deze plannen voortvarend opgepakt en zijn er plannen gemaakt voor de uitbreiding en ontwikkeling van de plas en het hele gebied er omheen. E.e.a. heeft geleid tot een plan waarbij de drie belangrijkste randvoorwaarden zijn: 1. Verbetering en behoud van Landschappelijke kenmerken 2. Verbetering van Natuurwaarden zoals ecologische verbindingszone , water- en weidevogel vriendelijk en bescherming van bestaande flora en fauna in het gebied. 3. Extensieve recreatiemogelijkheden voor de lokale bevolking, zoals een wandelpad door de uiterwaarden, struinpaden en een recreatieve oever voor zwemmen en andere sport en spel activiteiten. De samenwerking tussen alle betrokken partijen heeft ondertussen geleid tot een fantastisch gebied, in ontwikkeling, met mooie elementen waar alle belangengroepen elkaar in gevonden hebben.